“ သတင်းသမားအများစု ကြုံရတတ်တာက အသရေဖျက်မှုလိုမျိုးတွေနဲ့ ဆက်နွှယ်တဲ့ ပုဒ်မတွေဖြစ်ပါတယ်။ အသရေဖျက်မှု ရာဇသတ်ကြီး ပုဒ်မ၅၀၀အပြင် ဆက်သွယ်ရေးနည်းပညာအသုံးပြု အသရေဖျက်ရာရောက်လို့ ဆက်သွယ်ရေးဥပဒေတို့၊ အီလက်ထရွန်နစ် ဆက်သွယ်ဆောင်ရွက်ရေး ဥပဒေတို့နဲ့ တရားစွဲခံရနိုင်ပါတယ်။ ”
ဘောလုံးပွဲမှာ နောက်ခံလူခံစစ်မှူးတွေ မကြာခဏကြုံရတတ်တဲ့ပြဿနာက ပြစ်ဒဏ်ဘောပါ။ ဒီကြားထဲ ကံဆိုးရင် အဝါကတ်၊ အနီကတ်တွေထိတော့တာပေါ့။ အလားတူပဲ တိုက်စစ်မှူးတွေ လည်း လောကြီးပြီး ဂိုးသွင်းချင်ပြီဆိုရင် မကြာခဏကြုံရတတ်တာက လူကျွံဘောပါ။
လြန္ခဲ႔သည့္ ရက္ပိုင္းအတြင္း ႏိုင္ငံေတာ္သမ္ၼတ အမိန္႕ျဖင့္ စုစုေပါင္းအက်ဥ္း သားအက်ဥ္းသူ စုစုေပါင္း ၂၃၀၁၉ ဦးကို လြတ္ၿငိမ္းသက္သာခြင့္ေပးခဲ့ၿပီးေနာက္ ယင္းလြတ္ၿငိမ္းခြင့္ကို အေၾကာင္းျပဳ၍ အက်ဥ္းေထာင္အခ်ဳိ႕တြင္ ဆူပူမႈမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့သည္။ အဆိုပါ ျဖစ္စဥ္၌ ေရႊဘုိေထာင္ဆူပူမႈတြင္ ေထာင္အတြင္းမွဖုန္းျဖင့္ လူမႈကြန္ရက္သို႔ ထုတ္လႊင့္ခဲ႔သည့္ ထူးျခားျဖစ္ ရပ္တစ္ခုပါ၀င္ခဲ့ရာ လက္ရိွ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား၏ လံုၿခံဳေရး၊ စည္းကမ္းထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးတို႔ႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ ျပည္သူလူထုအတြင္းေ၀ဖန္မႈမ်ား ျမင့္ တက္ခဲ့သည္။
တခ်ိဳ႕ကအသံုးအျဖဳန္းႀကီးၿပီဆိုရင္ သူမ်ားနဲ႔မတူဘူး။ ကုန္းေကာက္စရာမရွိေအာင္ကို သံုးပစ္ၾကတယ္။ ကပ္ေစးႏွဲၿပီဆိုရင္လည္း ကိုယ့့္ဗိုက္ေတာင္ကိုယ္သဒၵါတာမဟုတ္။ အခုေခတ္ကပ္ေစးႏွဲၾကပံုမ်ား အဆန္းပဲ မေကာင္းတဲ့ လူယုတ္မာေတြကို ဥပေဒအရေသဒဏ္ေပးဖို႔ကိုေတာင္ ကပ္ေစးႏွဲေနၾကသ လားလို႔ ျပည္သူအခ်ိဳ႕ကေမးခြန္းထုတ္ခ်င္ၾကပါတယ္။
အခုတေလာ ပစ္တဲ့ခတ္တဲ့ တိုက္ပြဲ သတင္းေတြမၾကာခဏ ဖတ္မိပါတယ္။ အရင္သမၼတေဟာင္း ဦး သိန္းစိန္လက္ထက္ကတည္းက ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရဖို႔ ႀကိဳးစားလာလိုက္တာ အခုလက္ရိွအစိုးရလက္ထက္ထိ ကို အားႀကိဳးမာန္တက္ ႀကိဳးစားလ်က္ပါပဲ။
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ ၂ဝဝ၈ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကိုတခ်ဳိ႕က ေျခဥဆိုၿပီး အလြယ္ေခၚၾကပါတယ္။ အခုအဲဒီေျခဥကို ျပင္ဆင္ဖို႔အေရး ေကာ္မတီဖြဲ႔ေပးေစလိုတာမို႔ အေရးႀကီးအဆိုတစ္ရပ္ကို ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာ တင္လိုက္တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံရိွ စာၾကည့္တိုက္ အမ်ဳိးအစားမ်ားကို ခဲြျခားလွ်င္ အၾကမ္းအားျဖင့္ အမ်ဳိးသားစာၾကည့္တိုက္၊ တကၠသိုလ္ ေကာလိပ္ႏွင့္ ေက်ာင္းမ်ားစာၾကည့္တိုက္၊ ျပည္သူ႔စာၾကည့္တိုက္၊ အထူးစာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ နယ္လွည့္စာၾကည့္ တိုက္ဟူ၍ ေတြ႔ရိွႏိုင္သည္။ ယင္းစာၾကည့္တိုက္အမ်ဳိးအစားမ်ားအနက္ အမ်ဳိးသားစာၾကည့္တိုက္၊ ေက်ာင္းစာၾကည့္တိုက္၊ ျပည္သူ႔ စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ နယ္လွည့္စာၾကည္႔တိုက္မ်ားသည္ ျပည္သူလူထုႏွင့္ အနီးစပ္ဆံုး စာၾကည့္တိုက္မ်ားျဖစ္သည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းစာၾကည့္တိုက္မ်ား ေရရွည္ဖြံ႕ၿဖိဳးမႈအတြက္ ဥပေဒအရအကာအကြယ္ေပးမႈမ်ား ယေန႔အခ်ိန္ထိလံုေလာက္စြာ မရိွေသး ေပ။ တည္ဆဲဥပေဒမွာ ၁၉၆၄ခုႏွစ္က ျပ႒ာန္းခဲ့ေသာ ”စာၾကည့္တိုက္၊ ျပတိုက္ႏွင့္ ျပပဲြမ်ားႀကီးၾကပ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဥပေဒ” ျဖစ္သည္။ ယင္းဥပေဒမွာ စာၾကည့္တိုက္ႏွင့္ ျပတိုက္မ်ား ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးထက္ ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းကို ဦးတည္ေရးဆဲြထား ျခင္းျဖစ္ရာ ေျပာင္းလဲလာသည့္ ေခတ္ကာလအေနအထားႏွင့္ ေလွ်ာ္ကန္မႈ မရိွေတာ့ေပ။
အခုတေလာ ေငြစကၠဴအတုကိစၥက အေတာ္ကို ပြက္ေလာ႐ိုက္ေနပါတယ္။ ျမန္မာ့ေငြစကၠဴေတြထဲမွာမွ တန္ဖိုးအျမင့္ဆံုး က်ပ္တစ္ေသာင္းတန္ကို အတုျပဳလုပ္သံုးစြဲလာတာေတြ မ်ားလာတယ္ဆိုေတာ့ ပြက္ေလာ႐ိုက္ တာလည္း မဆန္းပါဘူး။
ႏွစ္ေဟာင္းကုန္လုိ႔ ႏွစ္သစ္ကူးေတာ့မယ့္ ေနာက္ဆံုးလျဖစ္တဲ့ဒီဇင္ဘာလထဲ အၾကားရဆံုး သတင္းစကားက ေငြစကၠဴ အတုကိစၥ။
မတ္လ ၃ဝ ရက္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္မွာျပဳလုပ္တဲ့ ကတိသစၥာျပဳပြဲအခမ္းအနားမွာ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတဦးဝင္းျမင့္ ေျပာတဲ့မိန္႔ခြန္းကိုနားေထာင္လိုက္မိပါတယ္။
ရာဇဝတ္တရား႐ံုး (criminal court)၊ တရားမတရား႐ံုး (civil court) မ်ား ႏိုင္ငံတိုင္းလိုလိုတြင္ ေရွးမဆြကတည္းက ရွိေနခဲ့ၾကသည္။ စီမံခန္႔ခြဲေရးတရား႐ံုးမ်ား (administrative courts)ကိုမူ ေနာက္ပိုုင္းမွ လိုအပ္ခ်က္အရ ေဖာ္ေဆာင္တည္ ေထာင္လာၾကသည္။ ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားတြင္ စီမံခန္႔ခြဲေရးတရား႐ံုးမ်ား ေပၚလာသည္မွာ အျခားႏိုင္ငံမ်ားထက္ေစာသည္။ အာရွ ႏိုင္ငံတခ်ဳိ႕မွာေတာ့ လြန္ခဲ့သည့္ ဆယ္စုုႏွစ္အနည္းငယ္ကမွ ေပၚလာသည္။ စီမံခန္႔ခြဲေရးတရား႐ံုး မရွိေသးသည့္ ႏိုင္ငံမ်ား လည္းရွိသည္။ သို႔ေသာ္ စီမံခန္႔ခြဲေရး တရား႐ံုးမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ရန္ တြန္းအားေပးေနသည့္ အခ်က္မ်ားခိုင္မာစြာျဖစ္ေပၚေနရာ မရွိေသးသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္လည္း အေႏွးႏွင့္ အျမန္ေဖာ္ေဆာင္လာေပလိမ့္မည္။ ျမန္မာ ႏိုင္ငံတြင္လည္း စီမံခန္႔ခြဲေရး တရား႐ံုး ေဖာ္ေဆာင္ရန္လိုအပ္ခ်က္ သိသိသာသာႀကီးရွိေနသည္။
